مشکل ترین ریاضت دینداری است
«هوذایتحرک الحیوان»؛این عبارت شیخ بوده ولی درشرح چون مرحوم خواجه حرف راروی نفس انسانی برده بعضی تصحیح قیاسی کردندوعبارت را«هوذایتحرک الانسان»کردند.هوذایاحینئذیعنی اینک یاآنک.
مزاج،ازترکیب عناصرایجادمی شودواین جایی است.بدن طبیعت است وتنبلی دارد.نفس است که بدن راحرکت می دهدوازکوه هم بالا می برد.گاهی هم بدن همراهی نمی کندودراکثرافرادطبیعت برنفس حاکم است وچنانچه بخواهی نفس رابربدن وطبیعتت حاکم کنی احتیاج به ریاضت است.انسان این بدن تنهانیست.مثل ماشین نیست که بعدازمتلاشی شدنچیزی ازآن باقی نبماندوبامردن تمام شودوازقیامت وثواب وعقاب وجزاء خبری نباشد.آقایان طبیعی همین رامی گویندآنهاهمین رامی خواهند؛می خواهندآسوده بچرند،گاوخوش علفی باشندمحدودیت هم نباشد.
مرحوم استادعلامه طباطبائی می فرمودند:«مشکل ترین، ریاضت دینداری است»آن قسم ریاضت هایی که می گویندومعمول است.یک وقت محدودومعلومی دارد،چندروزی به آن تن درمی دهدواقتضای نفس هم این است که اگراورا به سوی ملکوت عالم متوجه اش بکنندوازاین نشئه اعراضش بدهندچیزهایی می یابدواین اقتضای تکوینی نفس انسانی است ،به هردینی وفکری باشد.بعدهاهم بحثش راخواهیم کردودرهمین کتاب خواهدآمدوکتابی مه دردست داریم کتاب شریفی است.حیف است که این کتاب ازمیان مارخت بربسته است وماکه خوانده ایم تابه حال ضررنکرده ایم ومبانی برهانی که درآن به کاررفته ازدهن علماء الهی است وحقیقتش رامی بینندکه برگرفته ازکنارسفرل وحی وقرآن است.قرآن است که به اینهازبان داده است.بله ریاضت راعرض می کردیم.حالااین شخص ممکن است مدتی ریاضتی بکشدوتکویناً چون اقتضای نفس این طوراست،چیزهایی هم عایدش می شود.این چندروز ریاضت می کشدأمَدش به سرمی آید.ولکن دینداری،ولکن متعبّدبودن،ولکن کسانی که گفته اندخدایا آمدیم«أِنَّ الَّذِینَ قالُوارَبُّنَااللهُ ثُمَّ استَقامُواسوره فصلت،آیه سی».حالامی خواهنددینداربوده باشند؛مشکلترین ریاضت دینداری است.حرف یک چله یادوچله نیست که تمام شود.درتمام حالات،درتمام عمر.بایدکشیک نفس راکشیدفدرتمام شئون زندگی ،بین مردم،درغیاب مردم درحضورمردم،درخانه،دربیرون ودرتمام احوال مراقبت می خواهد.قلب را،زبان را،تمام اعضاء وجوارح رادراختیارت داشته باشی.حرف زدن رادرباره خودت،درباره دیگران ودرتمام شئون زندگی ات.تأمل بفرمایید ببینیدآن کسی که می خواهد مؤمن باشدومتعبّدبه شرع باشدوبه راستی بگویدخدایامن آمدم بایدچگونه باشد؟نمی توانددرهیچ حالی ولویک آن غافل باشد؛یعنی اصلامسامحه پذیرنیست.به محض غفلت،یاافراط است یا تفریط.اگرمی خواهی ازامت وسط باشی«وُکَذلِکَ جَعَلناکُم أُمَّةً وَسَطاً»که همان راه عدل است.بایدکشیک نفس رابکشی،واین است مسیرارتقاء.مشایخ وبزرگان ما-آنهایی که کتابهای بزرگ وسنگین علمی نوشته اند-فرموده اندکه درمسیرتکاملی وارتقاء خودت(البته به تنذیروتمثیل)ازاین سُلّم که بالا می روی بدان به محض غفلت پادررفته،لغزیدن همان وافتادن همان.دنبالش آورده اند که:دیگربلندشدن مشکل است ودوباره نردبان راگرفتن وبالارفتن کارآسانی نیست.این حرف حرف بلندی است وشاهدهم داریم ودرکتاب هم درپیش داریم،منتظرباشید.کسی که به راه افتاده وتصمیم گرفته وتسلیم شده به جائی می رسد؛امایک خطایی ویک بی باکی که ازاوسرزدسقوط می کند.تابیایدوبه راه بیفتد وسرجای اول قراربگیردبه این آسانی نیست،رنجش می دهد.توبه هم بکندغسل توبه هم بکندچندان فایده ای ندارد.توبه درست،ولی آن خطیئه را زخمش زده وبدزخمی است.چون محفل علم است وآقایان هستندعیبی نداردکه عرض کنم.هزاربارتوبه کندعیبی ندارد،ولی این زخمی که به اوواردشده حرف دیگراست.
الغرض:خیل بایدکشیک خودراکشیدومواظب خودبوده باشیم ومباداپایمان بلغزد وبیفتیم.سنگین   ریاضت دین داری است.
طبیعیون می خواهندآزادباشندومی دانندکه اگرگفتندآمدیم،الف دنباله دارد.ولی اگربگویندانسان یک ترکیب کذایی بوده باشدوبعدازمتلاشی شدن هم خبری نیست،،مثل سوفسطایی که می گویندهیچ قضیۀ علمی واقعی نداریم.یامی گویندکه مبادی صور عالم همین ذرّات است که اینهابراثرتصادم این صوررابه خودگرفته اندوبه اینجارسیده اندوهمین است ولیس الااین گونه که می گویندخودراازقید ماوراء طبیعت آزادمی بینند.این است که حکمای الهی ماهمین که ازبحث طبیعیات درآمدندمبحث نفس رامطرح می کنند.عرض کردیم نفس مرزبین طبیعی والهی است وبسیاری ازمسائل نفس این سویی وبسیاری آن سوی است وجناب عالی انسان،هم این سویی وهم آن سویی هستی ودارای مراتب گوناگون می باشی«وَقُدخَلَقَکُم أَطواراً سوره نوح آیه چهارده»،وبرای اثبات نفس ازآیات وروایات بهره می گیرندوغیرازادلۀ نقلی ادلۀ عقلی بسیاری داریم که بنده جمع آوری کرده ام حدودهفتادوچهاردلیل شده است .   مـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــشکات ولایت 


 

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: